روش تازه عرضه اولیه: توزیع رانت یا افزایش جذابیت بورس؟
به گزارش وبلاگ هوانورد، قرار است عرضه اولیه تازه بازار سهام با شیوه تازه به بورس وارد گردد. شیوه ای که کشف قیمت به وسیله صندوق های سرمایه گذاری انجام می گردد و حالا صندوق ها باید ثبت سفارش عرضه ها را انجام دهند و متقاضیان شرکت در عرضه اولیه می توانند نماد عرضه شده را در معاملات ثانویه از صندوق ها خریداری کند.

مسئولان فرابورس چند روزی است که از مزایای این تصمیم هیجانی و یکباره خود تعریف و تمجید می نمایند و این شیوه نو عرضه اولیه را راهی برای تشویق مردم به سرمایه گذاری غیرمستقیم در بازار سرمایه، افزایش اعتماد به صندوق های سرمایه گذاری و حرفه ای تر شدن بورس می دانند.
فردا قرار است پنج درصد سهام شرکت ریل پردازنوآفرین(حآفرین) با همین شیوه نو به بازار عرضه گردد و حالا گمانه های اهالی سازمان بورس نشان می دهد که از این به بعد عرضه های اولیه به شیوه عرضه به عموم، عرضه به صندوق ها و عرضه ترکیبی خواهد بود و تغییر اساسی در نحوه ورود شرکت ها به بازار انجام شده است.
متقاضیانی که مدت ها منتظر ورود حافرین بودند فردا نمی توانند ثبت سفارش این نماد را انجام دهند و فرصت بازی در این عرضه فقط به نفع جامعه کوچک صندوق های سرمایه گذاری خواهد بود. اما کارشناسان بازار سهام نسبت به این نوع از عرضه نظرات متفاوتی دارند.
توزیع رانت با سیاست گذاری های یک طرفه
مریم محبی، کارشناس بازار سهام در پاسخ به این سوال که آیا با شیوه نو عرضه اولیه در بازار موافق هستید یا مخالف گفت: این موضوع آسیب جدی به سهامداران وارد می نماید. همان طور که مشاهده کردید امروز بازار با هیجان و ترس مضاعفی رو به رو شده بود که یکی از عوامل مهم آن را می توانیم سیاست گذاری غیر هدفمند در روش نو عرضه اولیه بدانیم.
وی در این باره اضافه نمود: اعطای این عرضه ها به صنذوق ها ایجاد رانت می نماید و باعث می گردد صندوق ها سهم بیشتری را در نسبت با مردم عادی داشته باشند به عبارت دیگر این موضوع باعث ایجاد فاصله میان سهامدار خرد با سرمابه کم و سرمایه گذار کلان می گردد.
محبی در بخش دیگری از صحبت هایش و در واکنش به سیاست یکباره فرابورس در شیوه نو عرضه اولیه گفت: به نظر می رسد در این باره مطالعه ای صورت نگرفته و مقامات سیاست گذاری هیجانی و بدون اطلاع مردم را انجام دادند. باید توجه داشت که سیاست های یک طرفه به ضرر سهامدار خرد و تبدیل فرایند مثبت بازار به منفی است.
محبی بعلاوه اضافه نمود: سهامدارانی با سرمایه های اندک که تجربه مرداد ماه سال گذشته را دارند هیچ گاه به بازاری که قوانین آن هر روزه و یکباره تغییر می نماید اعتماد نمی نماید.
مزایای عرضه اولیه نو بیشتر از معایب آن
اما نیما میرازیی، کارشناس بازار سهام با شیوه نو عرضه اولیه به بازار سهام موافق است و در این باره می گوید: ما چاره ای جز اینکه به سمت سرمایه گذاری غیر مستقیم برویم نداریم. بازار را ببینید! یک روز صف خرید و روز دیگر صف فروش می گردد و این رفتار دسته جمعی زیانبار بر بستر سهامداران (حقیقی و حقوقی) کم تجربه و احساسی تشدید شده است. طبیعتا هر تصمیم مدیریتی مزایا و معایبی دارد که در این مورد خاص مزایای طرح پیشنهادی بیشتر است.
میرزایی در این باره تشریح کرد: افزایش مجذوب کنندهیت صندوق ها، در هر حالت با مشوق ها و یارانه هایی همراه است که پیشتر هم شاهد این موارد در قالب معافیت مالیاتی، کاهش کارمزد و افزایش زمان معاملات آن ها بوده ایم. پس به نظر اتلاق رانت به این طرح تشویقی، بیشتر هجمه رسانه ای به نفع منافع کوتاه مدت و سطحی توده های سهامداران است؛ سهامدارانی که برخلاف رشدهای بسیار مجذوب کننده بازار در سالیان متمادی، اتفاقا به علت سرمایه گذاری مستقیم و افت های آن، کمترین نفع را از آن برده اند.
این کارشناس بازار اضافه نمود: در مجموع تخصیص عرضه های اولیه به صندوق ها ، موجب افزایش معنادار مجذوب کنندهیت آنها، و در نهایت با ثبات تر شدن فرایند بازار می گردد که به نفع تمامی ذینفعان بورس خواهد بود.
میرزایی در آخر یک راه چاره را برای این عرضه ها پیشنهاد داد و گفت: تعریف کدهای مبتدی (به صورت اختیاری) که به واسطه آن، تخصیص بخشی از عرضه های اولیه (بصورت ترکیبی) به این کدها انجام پذیرد و سهامداران دارای این کدها بتوانند صرفا عرضه های اولیه و صندوق ها را معامله نمایند، می توانند سرمایه گذاری مطمئن و پر پازده تری را داشته باشند.
آخرین اخبار بازار سهام را در صفحه بورس وبلاگ هوانورد بخوانید.
منبع: تجارت نیوز