گزارش، نظام آموزشی ترکیه و دوقطبی محافظه کاران و کمالیست ها - وبلاگ هوانورد

به گزارش وبلاگ هوانورد، لاییک ها و کمالیست ها معتقدند که حزب عدالت و توسعه به دنبال آن است که محافظه کاران و فارغ التحصیل های مدارس و دبیرستان های دینی را به طبقه غالب و مقتدر ترکیه تبدیل کند و کمالیسم را از سیمای کشور بزداید.

به گزارش گروه بین الملل وبلاگ هوانورد٬ حالا 17 سال از دوران آغاز اقتدار حزب عدالت و توسعه سپری شده و این حزب به رهبری رجب طیب اردوغان٬ توانسته به شکل یک قبضه قدرت را در دست بگیرد.

ظاهراً تا اینجای کار٬ کسی نمی تواند اعتراضی داشته باشد. چرا که در هر حال٬ حزب حاکم با تکیه بر آرای طرفدارانش بر سر کار آمده و صاحب قدرت شده است. بنابراین حق دارد کشور را اداره کند و صاحب اختیار قوه مجریه باشد.

واقعیت این است که این حزب با وجود همه انتقادات٬ توانسته در حوزه های خدمات٬ اقتصاد و توسعه اقتصادی و خودکفایی دفاعی٬ کارنامه نسبتاً قابل قبولی داشته باشد و در بخش سیاست خارجی نیز٬ با آن که جنجال های منطقه ای فراوانی به وجود آورده٬ ولی موقعیت و بقای ملی ترکیه را به خطر نیانداخته و در مقایسه با دوران احزاب پیشین٬ در موقعیت ضعیف قرار نگرفته است.

اما وقتی که پای توسعه سیاسی٬ آزادی بیان٬ استقلال دستگاه قضا و مسائل بنیادین آموزشی٬ فرهنگی و اجتماعی کشور به میان می آید٬ از هر سوی صدای اعتراض بلند می شود. چرا که منتقدین بر این باورند که حزب عدالت و توسعه در امر مهم و حساس حکومت داری و کشورداری٬ جانب عدالت و انصاف را رعایت نمی کند و در تمام امور٬ به شکلی قدم برمی دارد که تامین کننده و توسعه دهنده منافع طرفداران و رای دهندگان محافظه کار و محدودکننده و پایمال گر حقوق رای دهندگان مخالف٬ لاییک و کاقتصادیست است.

یکی از این حوزه های مهم نیز٬ حوزه آموزش است که حالا٬ دادِ بسیاری از خانواده های منتقد حزب حاکم را درآورده است. چرا که لاییک ها و کاقتصادیست ها معتقدند که حزب عدالت و توسعه به دنبال آن است که محافظه کاران و فارغ التحصیل های مدارس و دبیرستان های دینی را به طبقه غالب و مقتدر ترکیه تبدیل کند و کاقتصادیسم را از سیمای کشور بزداید.

کشوری برای محافظه کاران

بسیار طبیعی است که حزب یا جریان سیاسی حاکم در هر کشوری٬ نگاهی قدرشناسانه به رای دهندگان و طرفداران خود داشته باشد و بخواهد آنان را راضی نگه دارد. اما این مدیریت کشورداری در سرزمینی با چندین تفکر سیاسی کاملاً مخالف هم٬ یک عملیات پیچیده و ظریف و نیازمند به رعایت مجموعه ای از قواعد است.

برخی از این قواعد٬ حقوقی و اخلاقی و بخشی نیز کاملاً سیاسی و در راستای آینده کشور و جریان حاکم است. اگر حزب حاکم٬ جانب عدالت و انصاف را رها کرده و در تقسیم منابع و منافع٬ بخشی از جامعه را محرومیت نگه دارد یا سهم کمتری به آنها اختصاص بدهد٬ چنین چیزی رفته رفته موجب نارضایتی و ناامنی خواهد شد.

حالا در ترکیه و در نظام آموزشی این کشور٬ اندک اندک این اتمسفر عاطفی و فکری شکل گرفته و میزان توجه دولت برآمده از حزب عدالت و توسعه به مدارس ویژه دینی٬ با مدارس عادی قابل مقایسه نیست.

شواهد نشان می دهد در سالیان اخیر٬ حزب حاکم در استخدام کارمند و کارگر٬ گزینش مدیران٬ انتصاب مدیران و کارگزاران در مسئولیت های حساسی همچون سفارت و سایر حوزه ها٬ خانواده های محافظه کار و فرزندان آنان را در اولویت قرار داده و در تقسیم بودجه و اختصاص منابع نیز٬ به نفع جریان محافظه کار و دین دار٬ عمل کرده است.

علاوه بر بودجه عمومی٬ در شهردرای ها و نهادهای محلی استان ها نیز٬ همین اتفاق روی داده است. در استان هایی همچون قونیه و چندین استان دیگر٬ شهرداری های این استان ها که تحت راهنمایی حزب عدالت و توسعه هستند٬ بخشی از بودجه فرهنگی خود را در اختیار انجمن ها و وقف هایی گذاشته اند که برای تبلیغ مدارس دینی ترکیه کار می کنند و می خواهند خانواده ها را تشویق کنند که حتماً فرزندان خود را به این مدارس بفرستند.

توجه ویژه به مدارس دینی

رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و رهبر حزب عدالت و توسعه دو روز پیش در یک سخنرانی عمومی گفت: البته که توجه ویژه ما معطوف به مدارس امام خطیب و تربیت و پرورش یک نسل دین دار خواهد بود.

این سخنان اردوغان مورد انتقاد بسیاری از تحلیل گران و فعالان سیاسی نزدیک به مکتب فکری لاییسم و کاقتصادیسم قرار گرفته و آن را مصداق بی عدالتی در نظام آموزشی دانستند.

مدارس موسوم به امام خطیب٬ در نظام آموزشی ترکیه٬ آن دسته از مدارس راهنمایی و دبیرستان هستند که برخلاف مدارس عادی٬ دارای نظام آموزشی مختلط نیستند و دختران و پسران در کلاس های مختلط نیستند.

هدف اولیه از ایجاد این مدارس٬ تربیت خطیبان و روحانیون دینی برای کار و فعالیت در سازمان بزرگ تشکیلات دینی ترکیه بود. اما حالا این هدف بزرگتر شده و فارغ التحصیلان این دسته از مدارس دینی٬ می توانند در دانشگاه ها٬ در هر رشته ای درس بخوانند و شغل دلخواه خود را داشته باشند.

در حال حاضر در مدارس راهنمایی دینی و دبیرستان های دینی٬ مجموعاً٬ نزدیک به یک میلیون و پانصد هزار نفر دانش آموز در حال تحصیل هستند که آماری مهم و قابل توجه است و می تواند در 10 سال آتی٬ تغییرات مهمی در ترکیه به وجود بیاورد.

در مدارس دینی٬ علاوه بر دروس عادی٬ منابع فقهی اهل سنت مذهب حنفی هم تدریس می شوند و فرهنگ و منش و اخلاق دینی و مذهبی در این مدارس به گونه ای است که علی القاعده از خروجی آن٬ یک طبقه اجتماعی طرفدار جریان لاییک و کاقتصادیست٬ به وجود نمی آید و نه تنها در مشارکت اجتماعی و انتخاباتی٬ بلکه در حوزه مسئولیت اجرایی نیز٬ فعالیت آن٬ به نفع حزب حاکم خواهد بود.

مدارس دینی و آینده جامعه ترکیه

در سالیان آتی٬ با افزایش تعداد مدارس دینی در ترکیه و تجمیع و تمرکز بودجه و امکانات دولتی در این مدارس و هموار شدن راستا رشد و استخدام برای فارغ التحصیلان این مدارس٬ با تصویر جدیدی از ترکیه روبرو خواهیم بود.

ترکیه ای که در آن٬ دختران و زنان محجبه و مردان محافظه کار برآمده از ساختار مدارس دینی٬ تمام صحنه های دولتی و اجتماعی را در اختیار خواهند گرفت و قشر لاییک و نزدیک به سبک زندگی غربی و اروپایی٬ مجال محدودتری برای رشد و مشارکت در قدرت٬ در اختیار خواهد داشت.

اگر چه چنین تصویر چنین کشوری برای اتحادیه اروپا٬ جذابیتی نخواهد داشت اما بدون تردید معادلات و موازنات رقابت حزبی و سیاسی را به نفع حزب عدالت و توسعه تغییر خواهد داد و میزان نارضایتی های اجتماعی و سیاسی در ترکیه٬ بیشتر خواهد شد.

• طراحی ویلا

  طراحی ویلا | برای طراحی ویلای دوپلکس مدرن و یا ویلایی کلاسیک با ما همراه باشید.

• قطار اروپا

  رزرو قطار اروپا | در سیستم رزرو قطارهای اروپا ما با بهترین و ارزانترین قیمت بلیط تهیه کنید.