مقصر آلودگی هوا بنزین است یا خودرو های فرسوده؟ - وبلاگ هوانورد

به گزارش وبلاگ هوانورد، وب سایت گجت نیوز - حسین مرادی: آلودگی هوا یکی از معضلات کلانشهر ها به ویژه تهران محسوب می گردد، اما مقصر آلودگی هوا را باید بنزین دانست یا اینکه خودرو های فرسوده مقصر اصلی این فاجعه هستند؟ در ادامه این موضوع را مورد آنالیز قرار می دهیم.

در حال حاضر کلانشهر های ایران به ویژه تهران با معضل آلودگی هوا روبرو هستند و در این شرایط بعضی افراد به جای اینکه به دنبال راه حل باشند، خواستار یافتن مقصر آلودگی هوا هستند و طی هفته گذشته سازمان های مختلف یکدیگر را مقصر آلودگی هوا معرفی می نمایند. در حال حاضر بسیاری بنزینی که در سطح کشور توزیع می گردد را عامل اصلی آلودگی هوا می دانند، این در حالی است که مسئولان نفتی با قدرت از کیفیت بنزین توزیعی سخن می گویند و حتی اخیرا شرکت پالایش و پخش فرآورده های نفتی در این خصوص اطلاعیه هایی را منتشر نموده است.

آنالیز عوامل آلودگی هوا

پس از اینکه اخیرا بسیاری بنزین را مقصر آلودگی معرفی کردند، شرکت پالایش و پخش فرآورده های نفتی در اطلاعیه ای گفت با توجه به توضیحات متعددی که طی ماه های اخیر در مورد کیفیت بنزین فراوریی و توزیعی در کشور به خصوص در کلانشهر ها اعلام نموده ایم، اما با توجه به آلودگی هوا در کلانشهر ها ابهاماتی به وجود آماده است و بعضی از نمایندگان مجلس نیز در این رابطه موضوع هایی را اعلام نموده اند.

بنزین دلیل آلودگی هوا نیست!

در ادامه اطلاعیه شرکت پالایش و پخش فرآورده های نفتی آماده است بر اساس گزارشی که توسط شرکت کنترل کیفیت هوای تهران منتشر شده است، بیش از 80 درصد آلودگی وسایل نقلیه شهر تهران به اتوبوس ها، کامیون ها و مینی بوس ها مربوط می گردد که سوخت مصرفی هیچ یک از این وسایل نقلیه بنزین نیست، از این رو نباید دلیل آلودگی هوا را بنزین دانست.

گزارش هایی که به صورت روزانه از سوی سایت شرکت کنترل کیفیت هوای تهران منتشر می گردد نشان می دهد در آلوده ترین روز های هفته اخیرا نیز شاخص آلایندگی SOx که قسمتی از آن از گوگرد موجود در بنزین ناشی می گردد، فقط عدد 15 را نشان می دهد که از حد مجاز آن یعنی 50 بسیار پایین تر بوده است، چنین موضوعی از کیفیت بالای سوخت توزیعی اعم از بنزین و گازوئیل در کلانشهر تهران حکایت دارد.

ذرات معلق بخش عمده آلودگی هوای تهران

قسمت زیادی از آلودگی هوای تهران و بسیاری از کلانشهر ها به ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون مربوط می گردد که کربن مهم ترین عنصر تشکیل دهنده ذرات معلق هوا است. در حقیقت قسمت کربن دار ذرات معلق را باید زیا ن بارترین ترکیبات موجود در ذرات معلق دانست که بر روی سلامتی تاثیر بسیار بدی می گذارد. دانشمندان قسمت کربن دار ذرات معلق را به دو بخش کربن آلی (OC) و کربن معدنی (EC) تقسیم نموده اند.

کربن آلی از عناصری نظیر هیدروکربن ها حلقوی (PAHs)، آلکان ها و اسید های آلی تشکل شده است که وسایل نقلیه، احتراق سوخت های فسیلی، احتراق چوب، تجزیه گیاهان و واکنش های فوتوشیمیایی به عنوان منابع آن محسوب می شوند. از آنجایی که میزان آروماتیک و بنزن و اولفین های موجود در بنزین بر اساس استاندارد است، آلاینده کربن آلی قسمت کوچکی از ذرات معلق را تشکیل می دهد، اما کربن معدنی به نوعی یک دوده به شمار می رود که احتراق ناقص سوخت های فسیلی وسایل نقلیه بنزینی و دیزلی مهم ترین منابع آن هستند و قسمت بزرگی از ذرات معلق را شامل می گردد. همچنین سازمان ملی استاندارد و سازمان حفاظت محیط زیست طی هفته گذشته گفتند بنزین توزیعی در کشور بر اساس استاندارد است.

ایجاد آلایندگی سوخت خوب با احتراق بد!

علیرضا صادق آبادی، مدیر عامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی اخیرا گفت آلودگی هوا تهران به سوخت مربوط نمی گردد و می توان با استاندارد های بین المللی این موضوع را ثابت کرد. وی اضافه نمود احتراق بد می تواند حتی با سوخت خوب نیز آلایندگی ایجاد کند. وی تاکید نمود بنزین توزیعی در کشور همیشه توسط وزارت نفت، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی، سازمان ملی استاندارد و سازمان های بازرسی آنالیز می شوند. صادق آبادی گفت اگر بعضی می گویند گوگرد بنزین فراوری در کشور تا این مقدار بالا است، پس واحد های گوگردزدایی در پالایشگاه ها با این حجم از سرمایه گذاری و تاسیسات به چه دلیل ایجاد شده اند؟

محصولات خودروسازان دلیل آلودگی هوا؟

همچنین بسیاری نیز محصولات خودروسازان را دلیل اصلی آلودگی هوا می دانند. در همین رابطه شاهسونی، رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت گفت اجرای قانون هوای پاک باید از سوی خودروسازان نیز به اجرا برسد. وی اضافه نمود همچنین کامیون ها، موتورسیکلت ها و وسایل نقلیه شخصی مهم ترین منابع آلاینده تهران محسوب می شوند.

شاهسونی تاکید نمود باید راه حل هایی برای کاهش آلودگی هوای تهران در طولانی مدت اتخاذ گردد. وی اضافه نمود همچنین قانون هوای پاک و آیین نامه های آن که به تصویب رسده اند نیز می بایست اجرایی گردد و خودروسازان باید کیفیت خودرو ها را برای کاهش فراوری آلاینده ها ارتقا دهند. متاسفانه هم اکنون هم خودروسازان و موتورسیکلت ها همیشه می خواهند قانون هوای پاک را دور بزنند.

مافیای خودروسازی در آلودگی هوا نقش دارند!

عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در مورد آلودگی هوا گفت:

مافیای خودروسازی آنقدر توان اقتصادی دارند که تصمیم گیران را خریداری نمایند، پس قطعا با چنین شرایط جوی و ایستایی هوا روبه رو می شویم. هنگامی که از ایران خودرو 4 خودرو به سازمان حفاظت محیط زیست هدیه می نمایند، به معنی این است که هوای آلوده داشته باشیم و میلیون ها نفر آن را استشمام نمایند.

مسائل فراوری خودرو یورو 5

احمد نعمت بخش، دبیر انجمن خودروسازان ایران در این زمینه اظهار کرد با توجه به اینکه در حال حاضر زیرساخت ها آماده نیستند و سوخت یورو 5 نیز فراوری و عرضه نشده است، شرایط فراوری خودرو سواری با استاندارد آلایندگی یورو 5 نیز امکان پذیر نیست. وی اضافه نمود بر اساس قانون قبلی می بایست از ابتدای سال 98، استاندارد آلایندگی خودرو های سواری به یورو 5 ارتقا پیدا می کرد که با ارسال نامه ای به وزارت صنعت، معدن و تجارت این طرح به دلیل آماده نبودن زیرساخت و عدم فراوری و توزیع سوخت بنزین یورو 5 متوقف شد و تا انتها تحریم ها به تعویق افتاده است. وی گفت استاندارد آلایندگی خودرو ها به یورو 5 از ابتدای سال 99 به اجرا خواهد رسید.

آخرین شرایط خودرو های فرسوده در کشور

بدون شک خودرو های فرسوده نیز در آلوده کردن هوا نقش زیادی دارند. بر اساس آخرین آمارها، حدود 1 میلیون و 500 هزار خودرو فرسوده و 9 میلیون و 500 هزار موتورسیکلت فرسوده در کشور در حال تردد هستند که این وسایل نقلیه آلودگی زیادی در هوا منتشر می نمایند. این وسایل نقلیه در حالی در کشور وجود دارند که بر اساس مصوبه هیئت وزیران در دولت یازدهم، خودروسازان داخلی می بایست به ازای فراوری هر خودرو با مصرف سوخت بیش از 8.5 لیتر، یک خودرو فرسوده را حذف نمایند.

البته این مصوبه یک اصلاحیه را تجربه کرد و مقرر شد تا خودروسازان به ازای فراوری هر خودرویی که مصرف سوخت بین 8 تا 10 لیتر را به همراه دارند، یک خودرو را از رده خارج نمایند و به ازای فراوری خودرو با مصرف سوخت بیشتر از 10 لیتر نیز 2 خودرو را ساقط نمایند، اما در ابتدای دولت دوازدهم این مصوبه به کلی نادیده گرفته شده، اما مجلس به این موضوع ورود نموده و بر اساس شرایط جدید مقرر شد برای خودرو های داخلی نیز طرح اسقاط ایجاد گردد، زیرا منطقی نبود برای واردات خودرو های خارجی که دارای استاندارد های روز جهان هستند نیز طرح اسقاط وجود داشته باشد، اما خودرو های داخلی مصون از اسقاط باشند. لازم به ذکر است به همین دلیل مقرر شد کارت سوخت خودرو های شرایط فرسودگی نیز باطل گردد.

چه خودرو هایی فرسوده محسوب می شوند؟

طبق آیین نامه هیئت دولت، خودرو های سواری شخصی 25 ساله، خودرو های سواری دولتی 15 ساله، تاکسی 10 ساله، مینی بوس 15 ساله، اتوبوس درون شهری 10 ساله، اتوبوس برون شهری 15 ساله، کامیون و کشنده 15 ساله، وانت 15 ساله، موتورسیکلت 10 ساله و سایر وسایل نقلیه که از تاریخ ساخت آن 25 سال گذشته باشد به عنوان خودرو فرسوده به شمار می فرایند که باید از رده خارج شوند.

این قانون از سال 1388 در جریان بوده و کلیه وسایل نقلیه را شامل می گردد. به این خودرو های فرسوده کارت سوخت تعلق نخواهد گرفت و باید از سهمیه آزاد بنزین دریافت نمایند. همچنین دولت برای تاکسی های فرسوده و خودرو های دولتی برنامه هایی را در نظر گرفته است تا بتواند مقدار آلودگی های تهران را کاهش دهد.