روستا محور توسعه طبیعت گردی در ارومیه - وبلاگ هوانورد

به گزارش وبلاگ هوانورد، ارومیه استان آذربایجان غربی با مساحتی بالغ بر 74 میلیون و 366 هزار کیلومتر مربع است که 21 درصد آن را دشت، 63 درصد را ارتفاعات و 16 درصد آن را دریاچه ارومیه طی سال های پرباران تشکیل می دهند که وجود بیش از 2/5 میلیون هکتار عرصه طبیعی شامل جنگل و مرتع و 17 رودخانه دائمی در قالب سه حوزه آبخیز منحصر به فرد کشور یعنی حوزه های رود ارس، رودخانه زاب و دریاچه ارومیه این استان را از نظر پتانسیل های لازم برای امر طبیعت گردی در سطح مطلوبی قرار می دهد.

روستا محور توسعه طبیعت گردی در ارومیه

ارومیه استان آذربایجان غربی با مساحتی بالغ بر 74 میلیون و 366 هزار کیلومتر مربع است که 21 درصد آن را دشت، 63 درصد را ارتفاعات و 16 درصد آن را دریاچه ارومیه طی سال های پرباران تشکیل می دهند که وجود بیش از 2/5 میلیون هکتار عرصه طبیعی شامل جنگل و مرتع و 17 رودخانه دائمی در قالب سه حوزه آبخیز منحصر به فرد کشور یعنی حوزه های رود ارس، رودخانه زاب و دریاچه ارومیه این استان را از نظر پتانسیل های لازم برای امر طبیعت گردی در سطح مطلوبی قرار می دهد.

بعلاوه توجه به صنعت طبیعت گردی، علاوه بر یاری به توسعه مالی، اجتماعی و فرهنگی در استان عاملی خواهد بود برای مورد توجه قرار گرفتن عرصه های زیست محیطی و منابع طبیعی موجود در استان که بستر حمایت و حفاظت بیشتر از مواهب طبیعی و خدادادی را فراهم می آورد. دکتر عباس شفیعی، عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه ارومیه ضمن نامطلوب خواندن شرایط صنعت طبیعت گردی در سطح استان گفت: فرهنگ سازی اولین لازمه توسعه این صنعت است زیرا با توجه به این که 13 فروردین ماه هر سال با عنوان روز طبیعت نهاد طبیعت گردی در استان و کشور است، ولی هر ساله طی این روز و پس از ورود مردم به عرصه های طبیعی با حجم انبوهی از تخریب و آسیب به طبیعت روبرو می شویم. وی ادامه داد: فرهنگ طبیعت گردی به عنوان اولین گام باید در سطح جامعه نهادینه گردد و در ادامه این فرایند زیرساخت های لازم همانند احداث جاده برای دسترسی و بهره وری مناسب از عرصه های طبیعی ایجاد گردد. این عضو هیات علمی گروه جنگل داری دانشکده منابع طبیعی اظهار کرد: باتوجه به این که در تورهای طبیعت گردی اصل بر امر آموزش است کمبود نیروی متخصص که علاوه بر انجام وظایف هدایت و هدایت تور اطلاعات علمی و تخصصی نیز در اختیار دنیاگردان قرار دهند یکی دیگر از دلائل عدم توسعه این صنعت در استان و حتی کشور به شمار میرود. وی بر توسعه این صنعت با موضوع روستاها تاکید نمود: سه هزار و 728 روستا در سطح استان وجود دارد که می توان از میان آنها روستاهای مناسب برای طبیعت گردی را انتخاب که از این طریق با ایجاد اشتغال در روستاها از مهاجرت روستاییان به شهرها نیز جلوگیری کرد. دکتر شفیعی، بر نقش افراد بومی در هر منطقه تاکید و توضیح داد: افراد بومی باید آموزش های لازم را دریافت، هدایت و هدایت تورها را برعهده گیرند که در غیر این صورت هم نمی توان به توسعه طبیعت گردی امیدوار بود; همچنان که تا امروز توری با عنوان اکوتوریسم به معنی خاص و ویژه آن برگزار نشده است.

مهندس کیومرث کلانتری، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان آذربایجان غربی نیز در این رابطه گفت: طبیعت گردی باید حداقل تاثیر منفی را بر محیط زیست و فرهنگ جامعه میزبان داشته باشد و بعلاوه بیشترین سود مالی و مسئولیت پذیری در قبال طبیعت را برای جامعه میزبان ایجاد و رضایت تفریحی دنیاگردان را فراهم کند. به اعتقاد وی، استفاده صحیح از اکوتوریسم علاوه بر منافع مالی و اجتماعی کاربری صحیح از عرصه های طبیعی را ترویج و مسئولان دولتی را متقاعد می سازد که حفاظت از منابع طبیعی امری عایدیزا بوده و علاوه بر منافع مالی درونی با جلب دنیاگرد به سرمایه گذاری های داخلی و خارجی در امور زیربنایی منجر می گردد که همین خودگردانی و عایدیزایی منطقه ها حفاظت شده سبب محفوظ ماندن آنها نیز می گردد. کلانتری به نقش پارک های ملی در اکوتوریسم اشاره و ایجاد اشتغال، افزایش عایدی در سطح ملی و محلی، توسعه خدمات، توسعه حمل ونقل و صنایع دستی، ترویج افکار طبیعت دوستی در بین مردم و افزایش شمار حامیان طبیعت را از منافع توریسم در پارک های ملی برشمرد. کلانتری با اشاره به وجود پارک ملی دریاچه ارومیه در استان توضیح داد: این دریاچه با چهار هزار و 810 کیلومتر مربع مساحت یکی از نادرترین ذخیره گاه های ایران و دنیا است که دارای 102 جزیره کوچک و بزرگ بوده و از این میان جزایر اسلامی ، کبودان، اسپیر، ارزو و جزایر نهگانه از نظر وسعت و وجود جانوران گوناگون دارای اهمیت است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان آذربایجان غربی، غارهای متعدد موجود در سطح استان را نیز از منطقه ها مورد توجه و بازدید اغلب دنیاگردان عنوان و اظهار کرد: غار سهولان مهاباد با ساختار طبیعی بسیار ویژه که مناعب آب فراوان امکان گشت با قایق را در آن فراهم نموده است و بعلاوه غار فخریگاه در 18 کیلومتری مهاباد در این میان از اهمیت بیشتری برخوردارند. کلانتری در ادامه وجود شش شکارگاه، 30 تالاب و وجود 140 نوع پرنده آبزی در این تالاب ها، آبشارهای متعدد از جمله آ بشارهای شلماش، سلوک، سوله دوکل اورمیه و قلعه جوق ماکو و بعلاوه وجود چشمه ها و مراکز آب درمانی را از دیگر توانمندی های استان در زمینه طبیعت گردی برشمرد. مهندس عبدالعلی فیضی، رئیس اداره کل منابع طبیعی استان آذربایجان غربی نیز استان را دارای یک طبیعت منحصر به فرد عنوان و اظهار کرد: طبیعت گردی باید در راستای توسعه پایدار و حفاظت از منابع طبیعی باشد و زیرساخت های مورد احتیاج همانند ایجاد امکانات اولیه، مکان اقامت موقت و شبانه، احداث جاده های مناسب در دستور کار قرار بگیرد. رئیس اداره کل منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، نقش بخش خصوصی را در این صنعت قابل توجه مطرح نمود و گفت: زیرساخت ها باید در اختیار بخش خصوصی قرار داده گردد و فرهنگ سازی مطلوب نیز در میان افراد بومی هر منطقه صورت گیرد.

حال با تمام تفاسیر امیدواریم مسئولان استان توجه بیشتری به بهره برداری از مواهب طبیعی فراوان موجود در استان داشته باشد تا بستر توسعه اجتماعی، فرهنگی و مالی در استان فراهم شده و به ویژه به وسیله منافع مالی حاصل زمینه بهبود شرایط معیشت مردم استان به خصوص روستاییان فراهم آید و شاخص های زندگی روستایی در استان بهبود یابد.